بررسی نقش اکوتوریسم در توسعه جذب توریسم ورزشی از دیدگاه مدیران ورزشی و گردشگری کشور

ابا توجه به برنامه پنجساله چهارم که در آن مقرر شده است سالانه دو میلیون و پانصد هزار نفر گردشگر جذب ایران شوند و نیز در راستای تحقق آرمانهای کمیته بین المللی المپیک( ioc) و سازمان جهانی گردشگری (wot ) و نامگذاری سال 2004 میلادی با عنوان "سال گردشگری ورزشی" و سال 2005 با عنوان "سال ورزش" توسط سازمان ملل متحد (un ) و نظر به اهمیت توسعه و ارتقای ورزش کشور، با یک برنامه ریزی دقیق و اصولی توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و همچنین سازمان تربیت بدنی و کمیته ملی المپیک و دیگر دستگاههای مسئول، می توان بخش عظیمی را از طریق گردشگری ورزشی جذب کشور کرد. (خیری 1388) ایران به دلیل برخورداری از شرایط ویژه جغرافیایی و اقلیمی، توانایی پذیرایی از خیل عظیمی از ورزشکاران (کوهنوردان، دوچرخه سواران، بیابان گردان، قایق رانان و علاقه مندان به ورزش مفرح اسکی و همچنین مسابقات رالی خصوصا در کویر) را داراست. گسترش صنعت اکو توریسم هر چند منافع بسیاری را برای نواحی توریستی به ارمغان می آورد، لیکن بدون برنامه ریزی و انجام تحقیقات علمی سبب پیامدهای منفی و پایدار در منابع اکولوژیک این مناطق خواهد شد. با توجه به مطالب فوق، مقوله اکوتوریسم به عنوان راهکاری برای تامین منافع زیست-محیطی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی چه در سطح ملی و چه در سطح محلی مورد توجه قرار گرفته است. اکوتوریسم امروزه در کانون توجه تصمیم گیران و تصمیم سازان حوزه برنامه ریزی و امور اجرایی قرار گرفته است و بسیاری از کشورهای جهان با درایت و دوراندیشی و ساماندهی علمی، از امکانات بالقوه این بخش مهم از صنعت توریسم بهره قابل توجهی برده اند. کریستالر نشان داد که گردشگری از مکان های مرکزی و متراکم صنعتی دوری می جوید و این که گردشگری به محیط های اطراف ،چشم اندازهای انسان ساخت و... کشیده می شود، به طوری که گردشگری به دنبال مکانی در روی بلندترین قلّه، در خلوت ترین جنگل ها و در امتداد سواحل دور می باشد. در تئوری مکان مرکزی کریستالر، گرایش زیادی به محیط های دور از مناظر آشنا و گرایش به مکان های دوردست وجود دارد. بنابراین یکی از ویژگی های گردشگری در عصر پسامدرن این است که پول و گردشگر از مرکز به پیرامون حرکت می کند، یعنی جریان مداوم سرمایه و انسان از مرکز به پیرامون وجود دارد. هیچ رشته اقتصادی دیگر (صنعتی، خدماتی و کشاورزی) همانند صنعت توریسم، این همه انسان را از مراکز عمده سکونتی و شهرهای بزرگ به سوی مناطق دورافتاده کوهستانی، جنگلی، صحرایی، ساحلی، روستایی و کشورهای حاشیه ای به حرکت درنمی آورد. این خود نوعی ساختارشکنی است. البته بازخورد سرمایه و سود سرمایه از پیرامون به مرکز نیز به وجود می آید. بر اساس آمارهای سازمان جهانی گردشگری((wot، رشد اکوتوریسم به عنوان یکی از شاخه های صنعت گردشگری چنان شتابان است که می توان این قرن را قرن اکوتوریسم نامید. به گزارش این سازمان در حالیکه رشد عمومی صنعت توریسم بین سالهای 2000 تا 2020 بین 3/4 تا 6/7 درصد پیش بینی می شود، یافته های موجود بیانگر آن است که بیشترین قسمت از این رشد در بخش اکوتوریسم به وقوع خواهد پیوست و رشد این بخش 10 تا 30 درصد خواهد بود. در این شرایط، مقوله اکوتوریسم را به عنوان محور اصلی توریسم قرار دادن، از توجیه منطقی برخوردار است چرا که ایران یکی از 10 کشور برخوردار از بیشترین تنوع اقلیمی در جهان و یکی از ذخیره گاههای مهم تنوع زیستی کره زمین به حساب می آید. کشور ما با توجه به موقعیت جغرافیایی و تنوع آب و هوایی، جاذبه های فراوانی برای توسعه اکوتوریسم دارد. غنای جاذبه های ایران باعث شده است که آن را «جهانی در یک مرز» بنامند. تنوع جاذبه های طبیعی اعم از ساحلی، جنگلی، دریایی، کوهستانی، دریاچه ای، کویری و بیابانی، حیات وحش و همچنین طیف متنوعی از آداب و رسوم و شیوه های معیشتی چندین هزار ساله منطبق با شرایط آب و هوایی به حساب می آیند." اما بر پایه آمارهای منتشر شده از سوی سازمان جهانی گردشگری، سهم ایران از ورود گردشگر بین المللی در سال 2004 به نسبت آمار گردشگران کل جهان در همین سال، رقم ناچیز 21/. درصد می باشد و درآمد ناشی از این میزان جذب گردشگر در سال مورد نظر به نسبت درآمدهای ناشی از صنعت گردشگری کل جهان در همان سال، رقم 17/. درصد بوده است".(سلطانی1387) "دولت و سازمانهای وابسته، بخش خصوصی (بازرگانان و سرمایه گذاران در صنعت توریسم)، تشکلهای غیردولتی و سازمانهای بین المللی، دانشگاهها و موسسات آموزشی، اکوتوریست ها و مردم جامعه میزبان عمده ترین فعالان و بازیگران در اکوتوریسم می باشند. این فعالان در کنش متقابل با یکدیگرند و اقدامات هر یک بر دیگری و بر اکوتوریسم اثر می-گذارند. دولت به علت توانایی در وضع مقررات، تنظیم سیاستهای راهبردی و ایجاد زیرساختها، بخش خصوصی به دلیل سرمایه گذاری در ارائه کالاها و خدمات، تشکلهای غیردولتی و سازمانهای بین المللی بواسطه ی هماهنگی گروههای ذینفع، مردم جامعه میزبان به عنوان حافظان فرهنگ و محیط زیست خود از یک سو و جستجوی منافع اقتصادی از سوی دیگر و دانشگاهها و موسسات آموزشی به دلیل تامین نیازهای آموزشی و پژوهشی رده های شغلی مرتبط به توریسم و اکوتوریسم به نقش آفرینی در این عرصه می پردازند."(احمدی پور1388) شکل1- 1نقش آفرینی و ارتباط اکوتوریسم در جامعه با توجه به اینکه "تا سال 2010 گردشگری 11 درصد از تولید ناخالص داخلی دنیا، 8 درصد از کل اشتغال زایی و 5/5 میلیون شغل جدید در هر سال ایجاد می کند."(مجتبوی1387) و نیز اهمیت و جایگاه ویژه گردشگری ورزشی که روز به روز در حال افزایش است، سهم ایران از این صنعت چقدر است؟ و نیز قطبهای اکوتوریستی ایران، به چه میزان می توانند در جذب گردشگران ورزشی نقش داشته باشند؟و مهمتر ازهمه اینکه دیدگاه مسئولان و مدیران دستندر کار ورزش و گردشگری کشور راجع به مقوله جذب توریسم ورزشی چیست؟ بخصوص اینکه این جذب از طریق طبیعت گردی باشد. به هر حال اگر بدانیم همراهی دولتمردان در عملی شدن اهداف اکوتوریسم و توجه ایشان به توسعه صنعت توریسم چقدر می باشد، می توان برنامه ریزی بهتری برای فعالان گردشگری ورزشی ارائه نمود. ازدیگر نکات مهم مسئله این تحقیق بررسی موانع و مشکلات جذب توریسم ورزشی از دیدگاه مدیران است. این که ابتدا مشکل را از دیدگاه ایشان بشناسیم و سپس به ارائه راهکارهای پیشنهادی بپردازیم. این مسئله بسیار مهمی است چرا که در همه مسائل شناخت صورت مسئله اگر بدرستی صورت پذیرد می توان در برنامه ریزی ها راهکارهای مناسبی متناسب با مشکل ارائه نمود. 1-3 اهداف 1-3-1 هدف کلی بررسی نقش اکوتوریسم در توسعه جذب توریسم ورزشی از دیدگاه مدیران گردشگری و مدیران ورزشی 1-3-2 اهداف جزئی 1. نقش طبیعت گردی در توسعه توریسم ورزشی، ارزآوری و بهبود وضعیت اقتصادی 2. بررسی همراهی دولتمردان در عملی شدن اهداف اکوتوریسم و توجه در جهت توسعه صنعت توریسم 3. ارائه برنامه و راهکارهای پیشنهادی به برنامه ریزان آگاه و دلسوز به طبیعت و کشور 4. نقش شاخص های مختلف طبیعت گردی در توسعه گردشگری ایران 5. بررسی موانع و راه کارهای توسعه طبیعت گردی در کشور 6. بررسی دیدگاه مدیران ورزشی و گردشگری در خصوص میزان تاثیر اکوتوریسم بر جذب توریسم ورزشی 1-4 ضرورت و اهمیت تحقیق وجود بزرگترین دریاچه جهان در ش مال کشور، خط ساحلی هزارودویست کیلومتری با خلیج فارس، وجود پنجاه دریاچه در داخل کشور که از میان آنها هیجده دریاچه به عنوان یکی از پنجاه ونه ذخایر زیستی کره زمین شناخته شده است. جنگلهای انبوه شمال غرب مازندران آخرین بازمانده اینگونه جنگل در جهان بوده است و از این نظر جنگلهای باستانی به شمار می آیند. بیابانهای وسیع که در آنها اغلب مولفه های بیابانی از قبیل وزش بادها، حجم ماسه های روان و گرمای هوا در بالاترین حد ثبت شده مناطق بیابانی جهان هستند و نیز طیف متنوعی از آداب و رسوم و شیوه های معیشتی چند هزار ساله منطبق با شرایط اقلیمی است که ازآن جمله معیشت کوچ نشینی از دیگر داشته های اکوتوریسم در ایران به شمار می آید."(میری رامشه138"بررسی جغرافیای طبیعی ایران و نیز امکان سنجی هر کدام از جاذبه های اکوتوریستی قابل سرمایه گذاری در کشور ما بیانگر آن است که اکوتوریسم در ایران منبع اقتصادی کم نظیر، خاص، بسیار متعدد، وابسته و رها شده به حال خود است."(باهنر1380) مجموعه گسترده ای از منابع پراکنده، ثبت نشده و در بسیاری از موارد رو به قهقرا بودن، داشته های اکوتوریسم ایران را شکل می دهد. قطعاً موقعیت اکوتوریستی ایران در وهله نخست ناشی از شرایط توپوگرافی آن منطقه پرفشار جنب حاره است. به طور معمول انتظار می رود کشورهایی که در این حوزه پرفشار قرار دارند برخوردار از اقلیم خشک و نیمه خشک و چشم انداز زیستی ناشی از این پدیده اقلیمی باشند." اما مجموعه ای از این عوامل تکتونیکی که شامل چین خوردگیهای دوران اول و سوم زمین شناسی است موجب شده است ایران به یکی از بلند ترین فلاتهای دنیا تبدیل شود. در نتیجه عامل ارتفاع به شدت در تقابل با عامل عرض جغرافیایی عمل کرده و موجب شده است وضعیت طبیعی ایران تفاوتهای بسیار با موقعیت آن در کره زمین داشته باشد"(شکرالله زاده1381)." دو رشته کوه مرتفع البرز و زاگرس با دارا بودن بیش از 30 قله مرتفع تر از بلندترین قله های اروپا و آمریکا در دل یک منطقه خشک و بیابانی مجموعه ای از چشم اندازهای کوهستانی و جنگلی با شرایط اقلیمی معتدل و حتی همراه با یخچالهای دائمی ایجاد کرده اند. این تنوع جغرافیایی زمین، زیست گونه های بسیار متفاوت گیاهی و جانوری را در ایران فراهم کرده است آنچنان که ایران یکی از پنج کشور بهره مند از تنوع زیستی کامل (داشتن چهار فصل و زیست گونه های اصلی گیاهی و جانوری) در جهان بشمار می آید و به جز آن 5) به طور کلی ورزشهایی که به منابع و جاذبه های جغرافیایی وابسته اند، مهمترین بخش توجه در گردشگری ورزشی به شمار میروند، چرا که در این گونه ورزشها، شرکت کنندگان مجبورند به محلی غیر از محل زندگی خود سفر کنند.(مجتبوی1387) با توجه به موارد عنوان شده میتوان گفت که ظرفیتهای زیادی در زمینه صنعت اکوتوریسم در ایران وجود دارد و محققان می توانند با تحقیقات خود ضمن شناسایی این ظرفیتها، سازمانهای ذیربط را به اهمیت برنامه ریزی در خصوص استفاده از این ظرفیتها ترغیب نموده و بسترهای مناسب برای سرمایه گذاری بخش دولتی و خصوصی را مورد شناسایی قرار دهند. همچنین به علت انگشت شمار بودن تحقیقات در مقوله اکوتوریسم، سازمان میراث فرهنگی، سازمان تربیت بدنی وکمیته ملی المپیک در ابعاد مختلف می توانند از این تحقیقات استفاده نمایند. سوالات تحقیق 1. آیا اکوتوریسم می تواند صنعت اشتغال زا و ارز آور برای کشور باشد؟ 2. جایگاه و نقش اکوتوریسم در جذب توریسم ورزشی چیست؟ 3. موانع و راهکارهای جذب توریسم ورزشی چیست؟ 4. نقش و سهم هر یک از بخشهای دولتی و خصوصی در مقوله اکوتوریسم و جذب گردشگران ورزشی چیست؟ 5. دیدگاه مدیران ورزشی و گردشگری در مقوله رابطه اکوتوریسم و توریسم ورزشی چیست؟ 6. جنبه های منفی و مخرب توسعه صنعت اکوتوریسم چیست؟ ? ین تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی است. در این تحقیق از روش پیمایشی استفاده می شود. پیمایش روشی برای کسب اطلاعات درباره دیدگاه ها، باورها، نظرات و رفتار گروهی از اعضا یک جامعه آماری است. لذا با توجه به اهداف و نوع تحقیق، روش تحقیق توصیفی خواهد بود که طی آن از طریق پرسشنامه اقدام به جمع آوری داده ها از نمونه آماری تحقیق خواهد شد. این گونه تحقیقات از بعد کاربردی در تصمیم گیری ها و سیاست گذاری ها و برنامه ریزی ها مورد استفاده قرار می گیرند. 3-1-1 جامعه آماری جامعه آماری تحقیق شامل مدیران و متخصصین گردشگری و ورزشی است که به نوعی در امور گردشگری و ورزش کشور کار اجرایی انجام داده اند یا می دهند. متخصصین گردشگری کسانی هستند که علاوه بر داشتن سمت در حوزه گردشگری، دارای تحصیلات آکادمیک در این زمینه بوده و به تدریس دروس وابسته به این رشته ها در دانشگاه ها اشتغال دارند. همچنین متخصصین تربیت بدنی شامل کسانی هستند که اکثرا کار اجرایی در زمینه ورزشی داشته و در ضمن دارای تحصیلات آکادمیک مدیریت تربیت بدنی و عضو هیئت علمی دانشگاه نیز هستند. و گروه سوم جامعه آماری شامل مدیران تورهای گردشگری هستند که ضمن دارا بودن تحصیلات آکادمیک در زمینه موضوع تحقیق تخصص و سابقه فعالیت در این بخش را دارند. تعداد مدیران تربیت بدنی و حوزه گردشگری که هم سابقه اجرایی و هم تحصیلات دانشگاهی در این زمینه داشته باشند حدود 100 نفر می باشد که در دو موقعیت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و شرکت های خصوصی گردشگری، سازمان تربیت بدنی و کمیته ملی المپیک مشغول فعالیت می باشند. 3-1-2 حجم نمونه برای تعیین حجم نمونه بنابراین بر اساس فرمول کوکران اقدام به تعیین حجم نمونه گردید. حجم نمونه محاسبه شده برابر 79 نمونه می باشد که متناسب با تعداد حجم مدیران در هریک از دو بخش گردشگری و ورزشی به ترتیب 38 و 41 نفر می باشد. به منظور دستیابی به حجم نمونه از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است. به نحوی که مدیران مورد نظر شناسایی گردیدند و با استفاده از نرم افزار spss بطور تصادفی از جامعه آماری انتخاب گردیدند و بعد از شناسایی، برای مصاحبه و تکمیل پرسشنامه به آنها مراجعه گردید. ابزار جمع آوری داده ها در این تحقیق پرسشنامه می باشد که از دو بخش ویژگیهای دموگرافیک پاسخگویان و گویه های مرتبط با اهداف مطالعه تشکیل شده است. از آنجا که پرسشنامه ای با مقیاسهای استاندارد در خصوص پاسخگویی به سوالات تحقیق وجود نداشت ، محقق با بررسی منابع، کتب و مستندات و برنامه های توسعه اقتصادی در هشت رسته، شغل هایی که مرتبط با اهداف تحقیق بود شناسایی نموده و پرسشنامه مقدماتی با 37 سوال بر اساس مقیاس پنج مرتبه ای لیکرت تهیه و برای تعیین اعتبار صوری آن به تعدادی از متخصص مدیریت تربیت بدنی و گردشگری داده شد که نسخه نهایی آن با استفاده از نظر این متخصصین به 25 سوال کاهش یافت . برای تعیین پایایی پرسشنامه از آلفای کرونباخ استفاده شد که ثبات درونی پرسشنامه را اندازه گیری می کند. آلفای کرونباخ کل پرسشنامه با 25 سوال 73. محاسبه گردید. 3-1-3 ابزار جمع آوری اطلاعات پس از تایید اعتبار صوری پرسشنامه توسط اساتید مجرب دانشگاه، ضریب پایایی کل سوالات پرسشنامه و هر یک از خرده مقیاسها نیز با ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد. سپس پرسشنامه مورد نظر متخصصان و مدیران گردشگری،تربیت بدنی و تورهای کردشگری که هم سابقه اجرایی داشتند و هم در عرصه علمی و دانشگاهی و تحقیق فعال هستند انتخاب شدند که حداکثر70 نفر در این دو حوزه شناسایی شدند و با تایید و راهنمایی اساتید راهنما و مشاور ،پرسشنامه مستقیما توسط محقق توزیع و بعد از انجام مصاحبه گردآوری شد. 3-1-4 روش های تجزیه و تحلیل در این پژوهش برای توصیف داده ها از شاخص های آمار توصیفی نظیر فراوانی، درصد، میانگین و انحراف استاندارد و برای آزمون فرضیه های تحقیق از آزمون ناپارامتریک x2، تحلیل واریانس یک طرفه و همبستگی پیرسون استفاده شد. برای انجام تجزیه تحلیل آماری از نرم افزار spss استفاده شده است. ? فصل چهارم توصیف و تحلیل یافته ها 4-1 مقدمه با نام موج سواری می پردازد. بنا به نظر وی این رشته به قدری پرطرفدار شده که به عنوان به منظور بررسی یافته های موجود، توصیف و تحلیل انجام شده در دو بخش تحت عناوین توصیف یافته ها و تحلیل یافته ها انجام شده در بخش توصیف یافته دو قسمت ویژگی های دموگرافیک پاسخگویان مورد توجه قرار گرفته و در ادامه به بررسی توصیفی سوالات پرداخته شده است . در بخش دوم به اقدام به شاخص سازی شده و در راستای انجام دقیق یافته ها به بررسی معناداری آزمون ها و روابط اقدام شده است. بخش اول: توصیف یافته ها جدول4- 1توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب ” جنس “ فراوانی درصد درصد معتبر درصد فراوانی تجمعی زن 26 38 38 38 مرد 49 62.0 62.0 100 جمع کل 79 100.0 100.0 داده های جدول فوق نشان می دهد، 62 درصد از پاسخگویان مرد و 38 درصد زن بوده اند. شکل4- 1توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب "جنس" ? جدول4- 2توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سن فراوانی درصد معتبر درصد فراوانی تجمعی درصد 20-24 2 2.5 2.8 2.8 25-29 12 15.2 16.7 19.4 30-34 20 25.3 27.8 47.2 35-39 22 27.8 30.6 77.8 40-44 6 7.6 8.3 86.1 45-49 8 10.1 11.1 97.2 50-54 1 1.3 1.4 98.6 55-59 1 1.3 1.4 100.0 کل 72 91.1 100.0 missing system 7 8.9 کل 79 100.0 داده های جدول فوق نشان می دهد.، سن 5/2 درصد از پاسخگویان بین20-24 سال ،2/15 درصد بین 25-29 سال، 3/25 درصد بین30-34 سال، 8/27 درصد بین 35-39 سال، 6/7 درصد بین 40-44 سال، 1/10 درصد بین 45-49سال، و 6/2 درصد 50 سال و بالاتر را داشته اند. شکل4- 2توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سن ? جدول4- 3توزیع فراوانی وضعیت تحصیل پاسخگویان فراوانی درصد معتبر درصد درصد فراوانی تجمعی لیسانس 25 31.6 31.6 31.6 فوق لیسانس 37 46.8 46.8 78.5 دکترا 9 11.4 11.4 89.9 بی پاسخ 8 10.1 10.1 100.0 کل 79 100.0 100.0 داده های جدول فوق نشان می دهد.، وضعیت تحصیل 6/31 درصد از پاسخگویان لیسانس، 8/46 درصد فوق لیسانس و 4/11 درصد دکترا بوده است. در ضمن 1/10 درصد به این سوال پاسخ نداده اند. شکل4- 3توزیع فراوانی وضعیت تحصیل پاسخگویان ? جدول4- 4توزیع فراوانی نظر پاسخگویان در رابطه با ” میزان آشنایی مدیران ورزشی و مدیران گردشگری با مقوله اکوتوریسم “ فراوانی درصد درصد معتبر درصد فراوانی تجمعی خیلی کم 11 13.9 13.9 13.9 کم 28 35.4 35.4 49.4 متوسط 39 49.4 49.4 98.7 9.00 1 1.3 1.3 100.0 جمع کل 79 100.0 100.0 داده های جدول فوق نشان می دهد، 4/49 درصد از پاسخگویان میزان آشنایی مدیران ورزشی و مدیران گردشگری با مقوله اکوتوریسم را متوسط‏، 4/35 درصد کم و 9/13 درصد خیلی کم ارزیابی کرده اند. در ضمن 3/1 درصد به این سوال پاسخ نداده اند. شکل4- 4توزیع فراوانی نظر پاسخگویان در رابطه با ” میزان آشنایی مدیران ورزشی و مدیران گردشگری با مقوله اکوتوریسم “ ? جدول4- 5توزیع فراوانی نظر پاسخگویان در رابطه با ” میزان تاثیر خروج و ورود کاروانهای ورزشی برای شکوفایی فضای اقتصادی و ورزشی جامعه“ فراوانی درصد درصد معتبر درصد فراوانی تجمعی کم 3 3.8 3.8 3.8 متوسط 22 27.8 27.8 31.6 زیاد 44 55.7 55.7 87.3 خیلی زیاد 10 12.7 12.7 100.0 جمع کل 79 100.0 100.0 داده های جدول فوق نشان می دهد، 4/68 درصد از پاسخگویان میزان تاثیر خروج و ورود کاروانهای ورزشی برای شکوفایی فضای اقتصادی و ورزشی جامعه را زیاد‏، 8/27 درصد متوسط و 8/3 درصد کم ارزیابی کرده اند. شکل4- 5توزیع فراوانی نظر پاسخگویان در رابطه با ” میزان تاثیر خروج و ورود کاروانهای ورزشی برای شکوفایی فضای اقتصادی و ورزشی جامعه“ ? جدول4- 6توزیع فروانی نظر پاسخگویان در رابطه با ” میزان نقش توریسم ورزشی در توسعه گردشگری “ فراوانی درصد درصد معتبر درصد فراوانی تجمعی کم 5 6.3 6.3 6.3 متوسط 13 16.5 16.5 22.8 زیاد 53 67.1 67.1 89.9 خیلی زیاد 8 10.1 10.1 100.0 جمع کل 79 100.0 100.0 داده های جدول فوق نشان می دهد، 2/77 درصد از پاسخگویان میزان آشنایی نقش توریسم ورزشی در توسعه گردشگری را زیاد‏، 5/16 درصد متوسط و 3/6 درصد کم ارزیابی کرده اند. جدول4- 7توزیع فروانی نظر پاسخگویان در رابطه با ” میزان کمک اکوتوریسم در بهبود وضع اقتصادی “ فراوانی درصد درصد معتبر درصد فراوانی تجمعی کم 10 12.7 12.7 12.7 متوسط 2 2.5 2.5 15.2 زیاد 53 67.1 67.1 82.3 خیلی زیاد 14 17.7 17.7 100.0 جمع کل 79 100.0 100.0 داده های جدول فوق نشان می دهد، 1/67 درصد از پاسخگویان میزان کمک اکوتوریسم در بهبود وضع اقتصادی را زیاد‏، 7/17 درصد خیلی زیاد، 7/12 درصد کم و 5/2 درصد متوسط ارزیابی کرده اند. جدول4- 8توزیع فراوانی نظر پاسخگویان در رابطه با ” میزان اهمیت مدیران به جذب توریسم ورزشی از طریق طبیعت گردی “ فراوانی درصد درصد معتبر درصد فراوانی تجمعی خیلی کم 11 13.9 13.9 13.9 کم 49 62.0 62.0 75.9 متوسط 17 21.5 21.5 97.5 9.00 2 2.5 2.5 100.0 جمع کل 79 100.0 100.0 داده های جدول فوق نشان می دهد، 62 درصد از پاسخگویان میزان اهمیت مدیران به جذب توریسم ورزشی از طریق طبیعت گردی را کم‏، 9/13 درصد خیلی کم و 5/21 درصد متوسط ارزیابی کرده اند. در ضمن 5/2 درصد به این سوال پاسخ نداده اند. شکل4- 6توزیع فراوانی نظر پاسخگویان در رابطه با ” میزان اهمیت مدیران به جذب توریسم ورزشی از طریق طبیعت گردی “ ? جدول4- 9توزیع فراوانی نظر پاسخگویان در رابطه با ” میزان بهره مندی ایران از مقوله اکوتوریسم “ فراوانی درصد درصد معتبر درصد فراوانی تجمعی خیلی کم 16 20.3 20.3 20.3 کم 45 57.0 57.0 77.2 متوسط 18 22.8 22.8 100.0 جمع کل 79 100.0 100.0 داده های جدول فوق نشان می دهد، 57 درصد از پاسخگویان میزان بهره مندی ایران از مقوله اکوتوریسم را کم‏، 8/22 درصد متوسط و 3/20 درصد خیلی کم ارزیابی کرده اند. جدول4- 10توزیع فراوانی نظر پاسخگویان در رابطه با ” میزان پتانسیل ایران در رشته های هوایی، کوهنوردی، رودخانه های خروشان و سایر رشته های طبیعت گردی“ فراوانی درصد درصد معتبر درصد فراوانی تجمعی خیلی کم 6 7.6 7.6 7.6 متوسط 23 29.1 29.1 36.7 زیاد 25 31.6 31.6 68.4 خیلی زیاد 25 31.6 31.6 100.0 جمع کل 79 100.0 100.0 داده های جدول فوق نشان می دهد، 6/31 درصد از پاسخگویان میزان پتانسیل ایران در رشته های هوایی، کوهنوردی، رودخانه های خروشان و سایر رشته های طبیعت گردی را خیلی زیاد‏، 6/31 درصد زیاد، 1/29 درصد متوسط و 6/7 درصد خیلی کم ارزیابی کرده اند. بررسی ها نشان می دهد مدیران طبیعت گردی، اکوتوریسم و توریسم ورزشی را به عنوان عامل موثری برای جذب توریسم، رونق اقتصادی، ایجاد اشتغال می دانند همچنین نقش دولتمردان در عملی شدن اهداف توریسم ، تحقق صنعت توریسم را جدی می دانند و در این راستا برنامه ریزی صحیح توسط برنامه ریزان آگاه و آشنا به قوانین طبیعت در توسعه آن نقش موثری دارد. در همین راستا مدیران در پاسخ به این سوال که آیا اکوتوریسم صنعت اشتغال زا و ارز آوری برای کشور است به اتفاق متذکر شده اند(88 درصد) که این صنعت می تواند زمینه رونق اقتصادی و رشد اقتصادی مردم منطقه را به دنبال داشته باشد. اما در رابطه با اینکه تاکنون صنعت توریسم توانسته اشت موجب اشتغالزایی و ارز آوری گردد حدود 90 درصد میزان اشتغال زائی و ارزآوری این صنعت در ایران را کم و خیلی کم ارزیابی نموده اند. همچنین در رابطه با جایگاه و نقش اکوتوریسم در جذب توریسم ورزشی حدود 77 درصد از مدیران معتقدند توریسم ورزشی باعث توسعه گردشگری می شود و تقریبا تمامی مدیران وجود قلل مرتفع و دیواره های سنگ نوردی و سایر شاخص های طبیعی که برای امور ورزشی کاربرد دارد را به عنوان بهترین پتانسیل برای جذب توریسم ورزشی تلقی نموده و میزان موفقیت ایران در این زمینه با وجود غنی بودن ایران در این زمینه بسیار پایین اریابی نموده اند. همچنین مدیران موانع جذب توریسم در ایران را نبود زیر ساخت های اقامتی، رفاهی و خدماتی، محدودیت های فرهنگی، نبود احساس امنیت و تصویر ذهنی منفی گردشگران خارجی از ایران نام برده اند که البته عدم آشنایی ملل مختلف با اقلیم، فرهنگ و طبیعت ایران را نیز باید این موارد اضافه نمود. مدیران نقش و سهم دولتمردان در توسعه صنعت توریسم را کلیدی ارزیابی نموده و معتقدند برنامه ریزی صحیح، اعتقاد مدیران به این صنعت، آشنایی آنها با مقوله توریسم و بخصوص توریسم ورزشی و اکوتوریسم، توجه و اجرا نمودن برنامه ها و اهداف برنامه ای، طراحی برنامه های استراتژیک و آینده محور می تواند کشور ایران را به عنوان یک کشور توریسم پذیر معرفی نماید ولی با وضعیت موجود حدود نیمی از مدیران رسیدن به اهداف برنامه دراز مدت در قالب برنامه 20 ساله را پایین ارزیابی می نمایند، همچنین حدود 70 درصد معتقدند مدیران در قالب برنامه پنج ساله چهارم بها اندکی به مقوله ورزش و توریسم ورزشی داده اند و سازمان هایی مانندکمیته ملی المپیک و سازمان میراث فرهنگی را در رسیدن به اهداف و تعهدان موفق اریابی ننموده اند(72 درصد). مدیران نقش بخش دولتی را در برنامه ریزی و نقش بخش خصوص را در اجرا بسیار مهم تلقی کرده اند. به نحوی که حدود 88 درصد از مدیران معتقدند توسعه اکوتوریسم باعث آسیب و تخریب به طبیعت می گردد و در این راستا معتقدند باید برنامه ریزی مناسب و مدیریت اکوتوریسم به نحوه بهینه ای انجام شود که طبعا نقش دولت د راین زمینه به عنوان حامی منابع کشور اساسی تلقی شده است. همچنین حدود 85 درصد از مدیران معتقدند بخش خصوصی می تواند به عنوان یک مجری توانمند در امر جذب و هدایت توریسم در کشور نقش آفرینی داشته باشد. بررسی دیدگاه های مدیران به تفکیک ویژگی های دموگرافیک آنها نشان می دهد که بطور کلی صنعت توریسم کشور در وضعیت مناسبی قرار ندارد زیرا تمامی مدیران با ویژگی های دموگرافیک متفاوت و حوزه های کاری متمایز بر این عقیده اند که کشور ایران از لحاظ توریسم و بخصوص توریسم ورزشی در موقعیت مناسبی قرار ندارد و این عدم موفقیت و یا مناسب نبودن وضعیت با وجود پتانسیل هایی طبیعی و تمدنی است که به خودی خودی توریسم پذیر هستند. بهر حال دیدگاه مدیران حوزه ورزش با مدیران حوزه گردشگری در رابطه با نقش طبیعت گردی در توسعه توریسم ورزشی متفاوت بوده و مدیران ورزشی توجه بیشتری به نقش طبیعت گردی در توسعه توریسم ورزشی نسبت به مدیران گردشگری داشته اند. در همین راستا جنسیت، تحصیلات و سابقه مدیریتی مدیران در دیدگاه آنها تاثیری نداشته است. در رابطه با دیدگاه مدیران در رابطه با نقش اکوتوریسم در بهبود وضعیت اقتصادی مردم منطقه باید اذعان نمود که دیدگاه مدیران با یکدیگر متفاوت است و این تفاوت نیز ناشی از حوزه کاری آنهاست به نحوی که مدیران حوزه گردشگری نسبت به مدیران حوزه ورزش، نقش اکوتوریسم در بهبود وضعیت اقتصادی مردم منطقه موثرتر تلقی نموده اند. در همین راستا جنسیت،تحصیلات و سابقه مدیریت در دیدگاه مدیران تاثیری نداشته است. دیدگاه مدیران حوزه ورزش با مدیران حوزه گردشگری در رابطه نقش دولتمردان در توسعه صنعت توریسم به لحاظ ظاهری با همدیگر متفاوت است که به لحاظ آماری این تفاوت معنادار نیست. و البته میتوان ادعا کرد که این مقوله به نحوی واضح و مبرهن است که همه مدیران با همه تفاوت های دموگرافیکی که دارند از نقش دولتمردان در امر توسعه صنعت توریسم نمی توانند چشم پوشی نمایند بخصوص در رابطه با کشور ایران که نقش دولت د رهمه امور و بویژه امور مربوط به ورود و خروج از کشور بسیار اساسی است. دیدگاه مدیران حوزه ورزش و گردشگری در رابطه نقش برنامه ریزی در رابطه با توریسم تفاوت معناداری ندارد و به نظر می رسد ادعایی که در مورد نقش دولتمردان مطرح گردید در این رابطه نیز صادق باشد زیرا برنامه ریزی نیز یکی از مقوله هایی است که در چارچوب وظایف دولت تعریف می گردد. نقش توریسم ورزشی در توسعه گردشگری نیز از دیدگاه مدیران حوزه ورزش و گردشگری تفاوت معناداری ندارد، همچنین دیدگاه مدیران حوزه ورزش و گردشگری در مورد نقش شاخص های طبیعت گردی در توسعه گردشگری تفاوت معناداری ندارد. علاوه بر این نظر مدیران در مورد موانع موجود بر سر راه توسعه توریسم نیز تحت تاثیر متغیر های دموگرافیک نبوده و تفاوت معناداری با همدیگر ندارند. اما دیدگاه مدیران ورزشی و گردشگری در رابطه با رابطه بین دیدگاه مدیران حوزه توریسم و میزان جذب توریسم دارای تفاوت معنا دار بوده و حوزه کاری مدیران می باشد، و مقوله های جنسیت، تحصیلات و سابقه مدیریت در دیدگاه آنها موثر نبوده است. در مقایسه و بررسی تحقیقات انجام گرفته به خصوص تحقیقات برجسته داخلی و خارجی و تحقیق حاضر به این نتیجه می رسیم که همه محققان در خصوص کلیت عوامل جذب توریست ورزشی و مشکلات و محدودیتها و... اتفاق نظر دارند که به چند نمونه از آن می پردازیم: هنرور (1383) در تحقیق خود رویدادهای مهم، دریا، ساحل و وجود مناظر و چشم اندازهای زیبا را از جمله عوامل مهم جلب کننده می داند که ما نیز در دیدگاه مدیران در شاخصای طبیعت گردی ایران به این مهم رسیدیم. کیو(2003) در تحقیق خود بیان می کند گردشگری ورزشی بخصوص آندسته که در طبیعت قابل اجرا هستند طرفداران زیادی دارند و برای منافع اقتصادی ساکنان منطقه سودمند است. این تحقیق در زمینه شاخصهای اقتصادی همسو با تحقیق انجام گرفته می باشد. و به این نتیجه می رسیم که در هر جایی که اکوتوریسم رشد یافته از نظر اقتصادی برای ساکنان رونق و سود به همراه داشته است. دولینکار(2003) در تحقیق خود به یکی از شاخصه های اکوتوریستی استرالیا شاخص مستقل مورد بررسی قرار می گیرد. یعهنی استرالیا توانسته از پتانسیل موج سواری به خوبی استفاده نماید. این همان تاکیدی است که مدیران در دیدگاههای خود اعلام داشته اند که از پتانسیل های موجود بتوانیم حداکثر بهره را ببریم که متاسفانه تا کنون نتوانسته ایم. کوساکی(2005) در خصوص جاذبه های اکوتوریستی هند می گوید: ورزشهای رایج در طبیعت رفته رفته به به یکی از مهمترین اشکال گردشگری تبدیل شده است. نتایج این تحقیق نیز با نتایج تقیق حاضر همسو می باشد. و اما نکته مهم در دو تحقیق که اولی مربوط به تحقیق یاماگوشی(2005) که به نقش برنامه ریزی دقیق در دلالیل و انگیزه های توریستهای ورزشی می پردازد و تحقیق دوم که تحقیق قیامی راد و محرم زاده(1386) که در بررسی تطبیقی نقش عوامل موثر بر توسعه توریسم ورزشی می پردازد و عنوان می کند که یکی از دلایل مهم موفقیت در جذب توریسم ورزشی، همکاری دقیق و برنامه ریزی شده سازمانهای متولی گردشگری و سازمانهای متولی ورزش می باشد و با مقایسه نتایج دو تحقیق فوق و نتایج تحقیق حاضر به این نتیجه می رسیم که دیدگاه مدیران در موفق نبودن سازمان میراث فرهنگی و کمیته ملی المپیک در جذب توریسم ورزشی، دیدگاهی درست بوده است چرا که نتایج این عدم همکاری و برنامه ریزی باعث عدم موفقیت کشور در جذب توریسم ورزشی بوده است. بهر حال دیدگاه مدیران حوزه ورزش و توریسم در رابطه با کلیت مبحث توریسم چندان امید بخش نیست ولی بررسی دیدگاه ها نشان می دهد که اگر به برنامه ریزی در این حوزه اهمیت داده شود و موانعی که به لحاظ ساختاری و فرهنگی در سر راه توسعه توریسم قرار دارد را به معرفی و بکار گیری مدیران شایسته، آگاه و آشنا به مباحث ورزش و توریسم برطرف گردد و همچنین از بخش خصوصی به عنوان یک بازوی توانمند برای توسعه و جذب توریسم استفاده شود می توان امید وار بود که کشور ایران با توجه به پتانسیل گردشگری که دارد در زمره کشور های توریسم پذیر قرار گیرد . 5-3 پیشنهادات با توجه به نتایج و یافته های تحقیق می توان پیشنهاداتی به شرح ذیل ارایه کرد: 1- اصولا کشف روابط علی در طرح های مقطعی دشوار است لذا پیشنهاد می گردد مطالعه ای طولی در این زمینه انجام گیرد. 2- با توجه به اینکه از یک دهه بیش تاکید جدی بر مطالعات کیفی در مطالعات اجتماعی صورت گرفته است. لذا توصیه می شود مطالعه ای عمقی برای اطمینان بیشتر صورت گیرد و مطالعات بعدی نیز بر این مبنا به بررسی این موضوع بپردازند. 5-4 محدودیتهای تحقیق 1- نو بودن موضوع باعث گردید ه که در این زمینه فقر منابع وجود داشته باشد و محقق در همین راستا مجبور شد از منابع متعدد و دست اول استفاده نماید. 2- فقدان مطالعات تجربی در حوزه توریسم ورزشی و اکوتوریسم 3- عدم شناخت مدیران از این حوزه که در مواردی برای اقناء آنها جهت پاسخگویی زمان زیادی صرف گردید.